Author Topic: Daryeelka Afka iyo Ilkaha (Oral Care)  (Read 25950 times)

0 Members and 1 Guest are viewing this topic.

Offline SomaliDoc

  • Hero Member
  • *****
  • Posts: 4709
  • Points: +3/-1
  • Gender: Male
  • Ilaahayow Dal Nabad Qaba iyo Dad Caafimaad Qaba!
    • Somali Medical Association
Daryeelka Afka iyo Ilkaha (Oral Care)
« on: March 09, 2009, 11:58:21 AM »
Caafimaadka ilkuhu waa shay muhiim ah. Ilka caddays qurxoon iyo neefta udgooni waxay kordhiyaan dareenka wanaagsan iyo kalsoonida qofka. Caafimaadka afka iyo ilkuhu waxay saameeyn ku leeyihiin caafimaadka qofka oo dhan.
Ujeeddada tilmaan bixiyahani waa inuu wax kaaga sheego daryeelka afka iyo ilkaha. Wixii faahfaahin dheeraad ah waxaa wanaagsan in aad weydiiso qoraalka ka dib.

DARYEELKA KA HORTAGGA AH
Afka iyo ilkaha oo si wanaagsan oo joogto ah loo daryeelaa waxay ka hortegaysaa inay dhashaan cudurrada afka. Waxaa ugu muhiimsani waa in afka si taxadar leh oo joogto ah guriga loogu nadiifiyo iyo in si joogto ah oo loo tago baaritaanka ilkaha ee ay sameeyaan dhakhtarka ilkaha ama kalkaaliyaalka rugta daryeelka ilkaha. Marka baaritaanka ilkaha la samaynayo ayaa laga heshiinayaa sida ay tahay inaad rugta daryeelka ilkaha u tegeysid (inta mar ee ay tahay inaad rugta daryeelka ilkaha tagtid).

Ilmaha yar-yar ilkahooda waxaa wanaagsan in is taxadar gaar ah leh loo daryeelo, isla marka ay ilka caanoodku u soo baxaanba. Haddii sidaas la yeelo ilkaha ilmaha u soo baxa ee aan dhicin dalooladoodu way yaraanayaan.

Ilkaha waa in loo cadayaa si taxadar leh subixii iyo habeenkii inta aan la seexan ka hor. Isticmaal burush jilacsan. Burushka adag wuxuu waxyeello u geysan karaa ilkaha iyo cirridka. Daawada ilkaha ee fluori ku jiro ayaa aad u wanaagsan, sababtoo ah fluorigu wuxuu xoojiyaa ilkaha. Xusuusnow sidoo kale in aad burushka ilkaha iska beddesho, ugu yaraan afar jeer sannadkii.
Cadayidda ilkaha ka sokoow, waxaa wanaagsan in dadka waaweyni ay nadiifiyaan meelaha ilkaha dhexdooda, sababtoo ah daloolada ilkaha ku samaysma iyo infakshanka cirridku waxay keenaan midab cawlan oo ilkaha ku samaysma (bakteeri dahaarkeed) kaas oo aan ilkaha laga fujin karin.

NIDAAMKA CUNTO XULOSHADA
Bakteeriyada afku sonkorta cuntada ku jirta ayey ka samaysaa aashito asiidh), marka afka la geliyo waxaan ahayn biyo ama xylitol. Aashitadu waxay ku fidaa ilkaha salkooda iyadoo isla markaana keeneysa, in ilkaha uu ku dhashaan daloollo. Ilkuhu 4 ilaa 6 goor ayey maalintii u adkaysan karaan weerarka ay aashitadu ku soo qaadayso, sidaasi awgeed waxaa aad muhiim u ah in wax la cuno lana cabo waqtiyada cuntada oo keliya, waana in la iska daayo cuntada dheeraadka ah wakhtiyada u dhexeeya xilliyada cunto cunidda.

WAXAA MUHIIM AH
• Iska daaya cunitaanka waxyaabaha sonkortu ku jirto, shaaha iyo qahwahana sonkor ha ku darsanina. Sonkortu waxay ku jirtaa maacmacaanka iyo doolshaba intaa waxaa sii dheer sonkorta qarsoon oo aad ugu badan tusaale ahaan biyaha oranjigaa, bibsi koolada, faantada, buskudka, waxyaalaha shiidan oo dhan iyo kajabka iyo sinaabiga.
• Haddii aad cuneyso waxyaalo ay sonkori ku jirto, cun wakhti go’an, hana cunin maalintii oo dhan.
• Wakhtiyada u dhexeeya xilliyada cuntada waxyaabo caafimaad leh cun, sida khudrada, waxyaabah la cuno ee dhirta ka soo baxa, rootiga iyo waxyaalaha laga suubbiyey caanaha.
• Cunitaanka xanjada xylitol waxay caawisaa inuu joogsado weerarka aashitada, waxayna kordhisaa candhuufta, taasina waxay u wanaagsan tahay ilkaha.
• Harraadkaaga (oonkaaga) biyo u cab.

La soco qeybaha xiga....
SomaliDoc


Abdullahi M. Mahdi waa dhakhtar soomaaliyeed oo ku takhasusay Cudurada Guud (Internal Medicine) Cudurada Faafa (Infectiouse Diseases) iyo Cudurada Dhulalka Kuleylaha (Tropical Medicine), Sidoo kale waa Qoraa si joogto ah bulshada uga wacyi galiyo bogga "SomaliDoc.com" oo uu aasaasay bilawgii sanadka 2007.

Igala Soco:
   


 

Xanuunka Gacanta, Cagta iyo Afka - Hand, Foot and Mouth disease (HFMD)

Started by SomaliDocBoard Cudurrada Maqaarka

Replies: 0
Views: 39949
Last post January 01, 2011, 08:53:48 PM
by SomaliDoc
Su'aal: Waxaa dhib weyn igu haya dhareer afka ka yimaado marka aan seexdo?

Started by Haji2Board Qaybta Su'aalaha

Replies: 3
Views: 61135
Last post December 05, 2015, 11:34:53 AM
by SomaliDoc
Su'aal: waxaan isku arkay nabaro yaryar oo afka gudihiisa iga soo baxa?

Started by CabdicasiisBoard Qaybta Su'aalaha

Replies: 1
Views: 29378
Last post April 19, 2011, 09:51:52 PM
by SomaliDoc
Su'aal: Daawada lagu cadeysado oo ilkaha lagu nadiifiyo?

Started by Mo DigdigBoard Qaybta Su'aalaha

Replies: 1
Views: 12148
Last post June 23, 2016, 12:37:12 PM
by SomaliDoc
Suáal: Xanfaf xaga farurta hose ee afka?

Started by AshwaaqBoard Qaybta Su'aalaha

Replies: 3
Views: 13131
Last post May 16, 2010, 09:48:05 PM
by SomaliDoc