Somali Medical Forums

Diseases and Conditions => Qaybta Wacyi Galinta => Topic started by: Admin on January 27, 2008, 02:57:36 AM

Title: Is-Badallada Cimilada Iyo Caafimaadkaaga! (Baraf ka da'ay soomaaliya)
Post by: Admin on January 27, 2008, 02:57:36 AM
Sida aan ka warqabnaba wadamo ayaa waxaa ka da'ay baraf kuna jira qaboowe aan horay looga baran, wadamadaas waxaa ka mid ah boqortooyada sacuudi arabia oo baraf ka da'ay, iyo qaahiro oo ah caasimada dalka masar oo markii ugu horeysay oo baraf ka da'o mudo qarni laga joogo.

Wadanka Sudan oo isagane qabow aad u daran ka jiro maalmahaan, heerkulkuna uu gaaray 9°C habeenkii khamiista, tanoo laga yaabo in cimiladu ay is badali doonaan, dhulal badan aan looga baran kuleel ay kuleel noqon doonaan (sida cirifyada dhulka oo barafku dhalaalay) iyo wadamo kuleel ahaan jiray oo baraf u da'a!!!!

Somaliyane khaas ahaan gobolada waqooyi sida Awdal waxaa ka da'ay roobab lixaad leh oo wata baraf aad u badan kuna laayay xoolo badan, sidaa darteed, maxuu qabowgaan barafka wato caafimaadkeena u dhimi karaa?, muxuu cuduro noo keeni karaa, sideena looga hortagi karaa?

Qabowgu saameyntiisu waxa ay aad ugu darantahay waayeelka, caruurta, dadka beeralayda iyo xoolo dhaqatada ku nool guryo aan loogu tala galin in cimilada noocaan oo kale laga galo iyo dadka caafimaadkooda liita oo qaba cudurada halista u ah qabowga.

Qabowga daran wuxuu hoos u dhigaa heerkulkaaga taasoo kuu keeneysa Koolbo aaryo (Hypothermia).

koolbo aaryado (Hypothermia) waa hoos u dhac ku yimaada heerkulka jirkaaga taasoo keeni karta in qofku u dhinto.
Ogow koolbo aaryada waxay ka dhalata cimilada ah 30 iyo 50 degrees F.

Calaamadaha Koolboaaryada (Hypothermia) iyo digniinaha lagu garto waxaa ka mid ah:
• Gargariir badan hadana istaaga mar-un ah
• Hadal, Socodka,iyo howsha oo kugu adkaata sida gacmaha
• Wareer ,feejignaan badan
• Neefta oo kugu yaraata
• Garaca halbowlaha oo yarada
• Daal badan
• Wajiga oo midabka badala
• Hurdo badan

Koolbo aaryada (Hypothermia) waxaa uga hortagi kartaa adigoo:
• Xirta dhar badan sida kuwa (suufka) ka samaysan.
• Xirta Koofiyad.
• Is engejiya / qaleel ahow.
• Iska ilaaliya dabeesha qabowga keenta.
• Cab waxa kulul sida shaaha.
• Haysta cunto nafaqo leh sida timirta.
• Ka fogaada inaad gashato dhar qoyan ama biyo aadan qandacsan ku weyseesta tanoo kuu keeni karta af-qalooc (Bell's palsy ).

Hadii qofku koolbo aaryo (Hypothermia) ku dhacdo:
• Waa inaad adiga is dajisaa marka hore.
• Haday neefsashada istaagta fadlan samee gar-gaarka deg-dega ah.
• ka saar dharka qoyan kuna badal kuwa qallalan.
• Qofka ku dabool buste siiba madaxooda iyo qoorta.
• Ha siin cunto kulul, ama cabitaan.
• Qofka ka ilaali waaskada biyaha kulul ama qabeyska kulul.
• Ha uriixin si xoog badan.

Cudurada Kale ee u daran qabowga waxaa ka mid ah, Wadna xanuunka, Neefta, iyo Lafa xanuunka (kalabaxyada).

Ka hortagga ugu wanaagsan waa inaad iska ilaalisaa qabowga (ka xaroo oo ka xiro dhar suuf ka samaysan).

Hadii aad qabto su'aalo dheeri ah oo ku saabsan mawduucaan halkaan ku wadii

Dr.Mahdi
Title: Re: Is-Badallada Cimilada Iyo Caafimaadkaaga! (Baraf ka da'ay soomaaliya)
Post by: Waxbaro! on January 27, 2008, 08:37:34 PM
does that mean tropical diseases will disappear if this weather continue like this??
Title: Re: Is-Badallada Cimilada Iyo Caafimaadkaaga! (Baraf ka da'ay soomaaliya)
Post by: Admin on January 29, 2008, 06:27:19 PM
The following diseases are purely tropical & it's incidence may decrease if this weather continues like this.
African trypanosomiasis, Dengue fever, Leishmaniasis, Malaria, Schistosomiasis, Chagas disease, Lymphatic filariasis & Onchocerciasis

Dr.Mahdi
Title: Re: Is-Badallada Cimilada Iyo Caafimaadkaaga! (Baraf ka da'ay soomaaliya)
Post by: MuslimDoc on January 31, 2008, 02:38:29 AM
Many important diseases are highly sensitive to changing temperatures and precipitation. These include common vector- borne diseases such as malaria and dengue; as well as other major killers such as malnutrition and diarrhoea. Climate change already contributes to the global burden of disease, and this contribution is expected to grow in the future.

The impacts of climate on human health will not be evenly distributed around the world. Developing country populations, particularly in Small Island States, arid and high mountain zones, and in densely populated coastal areas, are considered to be particularly vulnerable.

Fortunately, much of the health risk is avoidable through existing health programmes and interventions. Concerted action to strengthen key features of health systems, and to promote healthy development choices, can enhance public health now as well as reduce vulnerability to future climate change.

WHO supports member states in protecting public health from the impacts of climate change, and provides the health-sector voice within the overall UN response to this global challenge.

MuslimDoc
Title: Re: Is-Badallada Cimilada Iyo Caafimaadkaaga! (Baraf ka da'ay soomaaliya)
Post by: Lovely_Huda on February 01, 2008, 07:12:50 AM
shukran  gaziilan 3alal ma3loomat il qayimah di ... tislam..
Title: Re: Is-Badallada Cimilada Iyo Caafimaadkaaga! (Baraf ka da'ay soomaaliya)
Post by: Waxbaro! on February 03, 2008, 02:10:38 PM
Sister, I don't like Arabic language to be written in Latin words...
what about others?
Title: Re: Is-Badallada Cimilada Iyo Caafimaadkaaga! (Baraf ka da'ay soomaaliya)
Post by: Lovely_Huda on February 08, 2008, 05:45:57 AM
don't you just get mad doctor ... i will write in English next time....