Walaal ahmed salaan kadib, cudurka cagaarshowga B markii qofku uu hayo 6 bil ka badan ayaa la oran karaa qofka cudurka wuu ku xeel dheeraaday (chronic hepatitis), taasoo 20% ka mid ah laga yaabo in uu keeno kansarka beerka ee loo yaqaano Heaptocellular carcinoma (Hepatoma).
Waqti hore oo la ogaado kansarka waxay kordhisaa fursadda lagu guuleysto daawadiisa, maadaama nooca kansarkaan ay dhici karto in uu qofka ku dhaco iyadoo wax calaamado ama xanuun ah aan la dareemin.
Sidaa darteed ka hortagga kansarkan waxaa lagu gaaraa kaliya in si joogto ah la isku baaro iyadoo dhiigaaga laga fiirin doono heerka uu gaarsiisanyahay maadada loo yaqaano (Alpha-Fetoprotein) iyo hadii ay jiraan wax is badal ku yimaaday beerkaaga iyadoo sawiro laga qaadi doono.
Daawooyinka lagu daaweeyo (cagaarshowga B ee qotoda dheer) waa daawo ka hortagta feyraska keenay cudurka (anti-viral sida interferon) ee maahan daawo loogu talagalay in ay ka hortagto kansarka beerka.
Mida xigta, daawooyin intaa ka baxsan waxaa la siiyaa kaliya dadka beerkoodu uu is badal ku dhacay (beerka oo adkaada, qolfoof ama kurtumo yeesha = cirrhosis) maxaa yeelay heerka kansarka waxay gaaraysaa markaa 80%. Daawadane waxa loo siinayo qofkan waa in laga ilaaliyo beerka dhaawac intaa ka badan.
Dadka helista ugu jira in kansarkan uu ku dhaco ama u soo dagdago waxaa ka mid ah, qof qoyskiisa hidde taariikheed u leh Kansarka beerka iyo qof si aad ah u caba khamriga iyo sigaarkaba.
Marka waxaan talo ahaan kuu sheegi lahaa:
- In aad iska yareysid welwelka, maxaa yeelay dadka qaba cagaarshowga B badankood caafimaad ayay heystaan noloshooda oo idil.
- Ha qaadan daawo uusan dhakhtar kuu qorin, maxaa yeelay daawooyinka badanaa uma adkaysan karo beerka jiran.
- In aad dhakhtarkaaga booqatid 6-dii biloodba mar si aad isku baarto.
Halkaan ka akhriso qoraal ku saabsan cagaarshowga b (
mxuu yahay? maxaa keena? maxaa ka mid ah calaamadihiisa? sidee lagu qaadaa? sidee loo baaraa? sidee logoa hortagaa? sidee loo daaweeyaa?)
Qoraalada kale ee faaidada kuu leh waxaa ka mid ah:
Waa maxay kansar?Ogaansho iyo barasho u yeelo kansarka?
Waxaan kuu rajaynayaa caafimaad buuxa.
SomaliDoc